GÜNCEL

�stanbul'da ya�anan do�a katliam�na kar�� mücadele yöntemleri tart��ld�

�STANBUL - ETHA
31 May�s 2025 Cumartesi

ÇMO'nun her y�l kutlad�� Ekolojik Y�k�mla Mücadele Haftas� etkinlikleri kapsam�nda �stanbul'daki ekolojik y�k�mlara dikkat çekildi. Mücadele yöntemlerinin tart��ld�� panelde, �stanbul'da ya�anan do�a katliam�n�n küresel ele al�nmas� ve buna kar�� birle�ik mücadele yürütülmesi gerekti�inin alt� çizildi.

XI. Ekolojik Y�k�mla Mücadele Haftas� kapsam�nda "�stanbul'da ekolojik y�k�mlara kar�� söz savunman�n" paneli düzenlendi. Çevre Mühendisleri Odas� 2014 y�l�nda 31 May�s-5 Haziran haftas�n� Ekolojik Y�k�mla Mücadele Haftas� ilan etmi�ti. Hafta kapsam�nda Beyo�lu'nda bulunan Makine Mühendisleri Odas� (MMO) toplant� salonunda gerçekle�en panelde Çevre Mühendisleri Odas� �stanbul �ube Ba�kan� Zeynep Karamanl�, Kuzey Ormanlar� Savunmas� Sözcüsü Selda Mursalo�lu ve Polen Ekoloji Kolektifi'nden Cemil Aksu sunum yapt�. Panelin kolayla�t�r�c�l��n� ise ÇMO �stanbul �ube Sekreteri Utku F�rat üstlendi.

KOS: YA�AM HAKKIMIZA DÖNÜK B�R SALDIRIDIR
�lk sunum için söz alan KOS Sözcüsü Selda Mursalo�lu, Gezi direni�inde ölümsüzle�enleri and�. Kuzey ormanlar�n� savunanlar�n birli�i olduklar�n� dile getiren Mursalo�lu, sunumunu sinevizyonla sürdürdü. �stanbul'un maruz kald�� ekolojik y�k�m� ve arkas�ndaki politik dinamiklerine dikkat çeken Mursalo�lu, "Do�aya ve bizlere, ya�am hakk�m�za dönük bir sald�r�d�r" dedi.

Kuzey ormanlar� bölgesinin dünyan�n en önemli ku� ve bal�k göç yollar� üzerinde oldu�unu, bu canl�lar�n yavrulama ve üreme alan� oldu�unun alt�n� çizen Mursalo�lu, "Kuzey ormanlar�n�n co�rafyas� Karadeniz k�y�lar�, Marmara Bölgesini ve birçok co�rafi alan� içinde bar�nd�r�yor" ifadelerini kulland�. Yüzlerce alt ekosisteme sahip olan Kuzey ormanlar� olmasayd� bugün �stanbullular�n gaz maskesiyle dola�mak zorunda kalaca��na dikkat çekti.

'�STANBUL'UN YÜZDE 68'� TARIM ALANI VE ORMAN'
�stanbul'un ya�ad�� su s�k�nt�s�na i�aret eden Mursalo�lu, suyun sa�lad�� alanlar�n zorla yap�la�t�r�lmak istendi�ini de kaydetti. "�stanbul betonla�m�� bir kent ama yüzde 68'i tar�m alan� ve orman" diyen Mursalo�u, 125 bin hektar�n tar�m alan� ve 150 bin köy oldu�unu kaydetti.

Kuzey ormanlar�n�n tehdit alt�nda oldu�unu söyleyen Mursalo�lu, "Kuzey ormanlar� co�rafyas� Türkiye'nin küresel kapitalist sistemle bütünle�meye ba�lad�� 1950'li y�llardan itibaren k�rdan kente göç dalgalar� ile tahrip olmaya ba�lam��t�r. Özellikle son on y�lda ise rant odakl� kentle�me uygulamalar�, emek ve do�a sömürüsüne dayal� ekonomik politikalar� gibi birçok sebeple Kuzey ormanlar� dünya tarihinde e�i benzeri görülmemi� bir do�a y�k�m�na u�ram��t�r. Kuzey ormanlar�; do�al ve k�rsal alanlar�n� bölen, parçalayan ekosistem bütünlü�ünü bozan ve yaban hayat�na zarar veren 50'ye yak�n tahrip türü halen y�k�m alt�ndad�r" ifadelerini kulland�.

'YA�AM �Ç�N ÖRGÜTLENMEL�Y�Z'
Kanal �stanbul Projesi gerçekle�irse �stanbul'un susuzluk ya�ayaca��n�n alt�n� çizen Mursalo�lu, "Ekolojik cinayet" vurgusu yapt�. Kuzey ormanlar� savunmas�n�n bölgesel bir savunma hareketine dönü�tü�üne dikkat çeken Mursalo�lu, "KOS hareketi tek tek yurtta�lar�n yan� s�ra yerel ölçekte savunuculuk yapan birçok kurumun da deneyim, güç ve olanaklar�n� birle�tirdi�i bir mücadele zemini halini alm��t�r" dedi. Çok say�da ki�iyle birlikte hareket ettiklerini ancak tahribat�n çok say�da cephede ya�and��n�, bunun için yürütülen mücadelenin yeterli olmad��n� ekleyen Mursalo�lu, "Ya�am için örgütlenmemiz gerekti�ini dü�ünüyoruz" vurgusu yapt�.

ÇMO: 5 HAZ�RAN'DA ÖMERL� HAVZASINDA OLACA�IZ
Ard�ndan ÇMO �stanbul �ube Ba�kan� Zeynep Karamanl� söz ald�. Karamanl� da Gezi'nin 12. y�l�n� selamlad�, ölümsüzle�enleri and�. Y�llard�r yürüttükleri mücadeleye i�aret eden Karamanl�, "Bu y�l da 5 Haziran Per�embe günü Ömerli havzas�nda bas�n aç�klamas� yapaca��z" diye duyurdu.

�stanbul'daki su havzalar�na yönelik tehditlere i�aret eden Karamanl�, "2011 y�l�nda Kanal �stanbul Projesi aç�kland��ndan bu yana biliyoruz bunun yaln�zca bir su projesi de�il ayn� zamanda gayrimenkul geli�tirme projesi, nüfus yat�r�m�, �ehircilik projesi. Günün sonunda �stanbul gibi önemli bir kent için rant projesi" vurgusu yapt�.

'FARKINDALIK ÇALI�MALARI SÜRÜYOR'
Kanal �stanbul ve Yeni�ehir projesinin etkilerine ili�kin pek çok fark�ndal�k çal��mas� yap�ld��n� dile getiren Karamanl�, "Bir yandan çevre ve kent örgütlerinin savunuculuk faaliyetleri meslek odalar�n�n teknik ve bilimsel çal��malar� devam ediyor bir yandan da hukuk sürecini i�letiyoruz. Devam eden davalar var" diye hat�rlatt�.

'�STANBUL'UN SUYUNU DI�ARIDAN ALIYORUZ AMA SAZLIDERE BARAJI DEVRE DI�I'
Sinevizyonla Çevresel Etki De�erlendirmesi (ÇED) süreçlerine ili�kin sunum yapan Karamanl�, "Hali haz�rda geçti�imiz sene daha kurak geçti�i içinde oldukça fazla �ekilde Melan baraj�ndan su al�nd�. Avrupa yakas�ndan da su al�nd�. 2023'te suyumuzun yüzde 50'ye yak�n k�sm� �stanbul d��ndan geldi. Melan baraj� faaliyette de de�il. Devasa borular, pompalarla elektrik harcayarak suyu buraya ta��yoruz. O co�rafyadaki, o havzan�n suyunu kendi ihtiyaçlar�m�z için �stanbul'a naklediyoruz, o co�rafyan�n ne kadar suyunu al�yoruz, oray� nas�l etkiliyor incelemek laz�m? Bir de oran�n suyu da kaliteli de�il, ar�tma cihazlar�nda ekstradan yük biniyor. Hem ekonomik hem de ekolojik olarak büyük bir i�. Hal böyleyken Sazl�dere baraj�n� devreden ç�kar�yoruz. Sazl�dere baraj�na kurulan �antiyeye �SK� itiraz etti ve ertesi gün bir ba�ka �ikayet kapsam�nda genel müdür ve yard�mc�s� gözalt�na al�nd�, �u an ev hapsindeler" dedi.

Terkos baraj�na yönelik sald�r�ya da i�aret eden Karamanl�, "Terkos baraj gölü ticari amaçl� bal�kç�l��a aç�lm�� oldu. �çme suyu elde etti�imiz barajlardan biri, ticari bal�kç�l�k suyun kirlenmesi demek" ifadelerini kulland�. Ömerli baraj�n�n �stanbul'un en büyük su varl�� oldu�unu dile getiren Karamanl�, "Özellikle pandemiden sonra biyoteknoloji ihtisas organize sanayi bölgesi kuruldu. Buras� uzak mesafeli koruma alanl� bir su havzas�nda oldu�u için izin verilmemesi gereken bir alan. Sanayicilerin i�tah�n� kabartacak bir yer. �SK�'nin ciddi itirazlar�na ra�men plan �BB Meclisinden geçti. Bir dava açt�k, �SK� ve Mimarlar Odas� da ay�r ayr� dava açt�. Bilirki�i raporu geldi, �a��rt�c� derecede lehimize, ders gibi bir rapor. Süreç devam ediyor lehimize olan rapora ili�kin itirazlar da geliyor. Hukuk düzeni içinde nas�l bir sonuç elde edece�imizi bilmiyoruz. 5 Haziran'daki bas�n aç�klamas�n� da bu alanda yapacak olmam�z�n sebebi de bu" dedi.

POLEN EKOLOJ�: �STANBUL'DAK� PROJELER� KÜRESEL ELE ALMALIYIZ
Panelin son sunumunu Polen Ekoloji Derne�i'nden Cemil Aksu yapt�. Gezi direni�inde ölümsüzle�enler; do�a katliam�na kar�� ç�karken yürütülen mücadelede katledilen Metin Lokumcu, Aysin ve Ali Ulvi Büyüknohutçu çiftçini ve Re�it Kibar'� anan Aksu, mücadele yöntemlerini tart��t�. �stanbul'un 2000'li y�llardan bu yana megakent projesi kapsam�nda ciddi y�k�mlarla kar�� kar��ya oldu�unu hat�rlatan Aksu, "Bütün y�k�m�n küresel ba�lam�n�, yeni sermaye birikimleriyle beraber ele almak gerekiyor. Biden ile ba�layan yeni bir süreç var Trump'la devam ediyor. (Trump) Ukrayna'n�n nadir toprak elementleri için u�ra��yor Gröndlan'� katmaya çal��yor, Gazze'yi ba�ka bir üs yapmaya çal��yor. Bütün dünyada 2008'de taban yapan krizin etkilerini da��tabilecek yeni bir birikim a�lar�, birikim modelleri yeni bir de�er yaratacak alanlar aray��ndalar. Bunun içinde ciddi bir nükleer aray�� var. Yeni bir madencilik dalgas� var, üst ba�l�� da var 'ye�il dönü�üm.' Okyanusun derinli�inden uzaya kadar ula�an 'ye�il madencilik' denilen bir furyan�n ba�lamas�, yeni finansallar�n, ula��m a�lar�n�n kurulmas� �eklinde gidiyor. �stanbul'daki bütün anlat�lan projeleri bu ba�lamda ele almal�y�z" dedi.

Ekolojik katliamda Türk kapitalistlerin ç�kar�n�n gözetildi�ini, onlara yeni yat�r�m alanlar� yarat�lmak istendi�ini söyleyen Aksu, "Buradaki y�k�m� tüm boyutlar�yla dü�ünmek gerek. Sorunun kapsam�n� do�ru olu�turursak bu mücadelede kimlerle yol alaca��z, dost-dü�man ayr�m�n� nas�l yapaca��z, hangi araçlar� kullanaca��z bu sayede daha geni�çe tart��ma imkan� buluruz" ifadelerini kulland�.

"Barikat� nerede kuraca��z bu önemli bir �ey. Gezi'nin y�ldönümündeyiz dünyadaki isyan dalgalar�n�n bir parças� olarak Gezi ya�and�" diyen Aksu, bugün ba�ka bir noktaya gelindi�ini söyledi. 2015'te ya�anan darbe sürecine i�aret eden Aksu, Suruç, Ankara, Diyarbak�r katliamlar�n� hat�rlatt�. Aksu, "Asl�nda AKP'nin i� ba��na gelir gelmez en çok mesai harcad�� çevre alan�ndaki hukuksuzla�mayla ya�am�n her alan�nda kar�� kar��ya kald�k. Ekoloji mücadelesinin en temel alan� hukuk alan�yd� ve bu alan�n kald�r�lmas�yla kar�� kar��ya kald�k. KOS, Gezi'nin akabininde mücadeleye girdi, ba�ar� elde etti. Ba�l� ba��na TMMOB'un önemli bir rolü vard� ama yasalar de�i�tirilerek TMMOB'da etkisizle�tirilmeye çal��ld�. Ba�ar� da elde ettik, Gezi'de Topçu K��las� yap�lmas�n� engelledik, Kazda�lar�'nda Alamosgold'u engelledik" dedi.

B�RLE��K MÜCADELE ÇA�RISI
Çevre mücadelesinin de birle�ik mücadeleyle yürütülmesi gerekti�inin alt�n� çizen Aksu, "Ne yapmal�y�z sorusunu ortak yan�tlamal�y�z. KOS'un y�llard�r sürdürdü�ü forum deneyimi var. �stanbul'un da bir forum deneyimi var. Mücadele aç�s�ndan dönüm noktas�nday�z. Gezi'nin hem miras�n� hem de 19 Mart sonras� geli�en eylemlerin olumlu özelliklerini bir araya getirmeliyiz" dedi. Çevre hareketlerinin özellikle de yerellerde ne yaz�k ki "tabela"dan ibaret hale geldiklerini söyleyen Aksu, "Yerellikle �stanbul'un megal��, tüm Anadolu'yu yutan bir kent olmas�, küresel ba�lamdaki rolü aç�s�ndan öznelik ve örgütlenme sorusunu yeniden tart��mal�y�z. Kanal �stanbul tart��malar�nda sadece Kanal �stanbul güzergah�nda ya�ayan köylüler mi muhatab�d�r yoksa tüm �stanbul'un kom�u ülkelerle beraber Kuzey ormanlar� havzas� m�d�r muhatap? Kanal �stanbul'un kaderini Sazl�dere muhtar�na ya da köylülerin ç�karlar�na göre mi cevaplamal�y�z yoksa bu sorunu küresel ba�lamda m� tart��mal�y�z" ifadelerini kulland�.

'��E UYGUN ÖRGÜT YARATMAMIZ GEREK�YOR'
Kürt co�rafyalar�nda ya�anan do�a katliam�na sessiz kal�nmas�na tepki gösteren Aksu, "Bizim bu ikilemi, ayr�l�� giderecek bir politika örgütlememiz gerekiyor. Birlik, ortakl�k sorunu sadece bu örgütlerin yan yana gelmesi olarak alg�lamam�z gerekiyor. Bizim önce i�e uygun örgüt yaratmam�z gerekiyor. Emekoloji kavram�yla açmaya çal��t��m�z �u i�çi s�n�f�yla, ekoloji mücadelesinin ortakl��n� hangi zeminde gerçekle�tirebiliriz. ��çi, kad�n, LGBT�+ mücadelesinin de ekoloji mücadelesinin de oda�� stanbul. Mücadelelerin ortakla�mas�n� dü�ünürken bu ortakl��n politik olarak kurulmas� gerekti�ini dü�ünmeliyiz. �klim mücadelesi bütün mücadeleleri birle�tiren bir zemin olabilir mi" sorusunu yöneltti.

Panel sunumlarla sona ererken ekoloji örgütleri mücadele yöntemlerini tart��mak üzere foruma geçti.

�stanbul'da ya�anan do�a katliam�na kar�� mücadele yöntemleri tart���ld�

�lgili Haberler

�stanbul'da ya�anan do�a katliam�na kar�� mücadele yöntemleri tart��ld�